Lekcja 1

Kilka słów o norweskim i o Norwegii

Język norweski należy do skandynawskiej grupy języków germańskich. W całej Norwegii jest wiele dialektów. W ostatnich latach najbardziej popularny jest bokm?l. To właśnie w bokm?lu pisane są podręczniki oraz nadawane są programy radiowe i telewizyjne. Jednak zwykle na antenie radia czy to telewizji są wydzielone programy w różnych dialektach. Słuchając radia, można również wybrać region w jakim się przebywa ? wtedy możemy posłuchać lokalnych wiadomości oraz audycji nadawanych w dialekcie z danego regionu.

Norwegia jest krajem bardzo rozległym, choć stosunkowo niewielkim. Gdybyśmy sprowadzili całą Norwegię do kształtu piłki, byłaby ona mniej więcej wielkości Polski. Norwegia jest jednak wąskim krajem, ale bardzo długim. Dlatego też klimat na przestrzeni całego jej obszaru różni się. Na południu, zwłaszcza nad Morzem Północnym, zimy są bardzo łagodne. Całe wybrzeże na zachodzie kraju ma również dość łagodny klimat, jeśli porównany go ze środkową częścią lądu czy ze wschodnią.

Druga odmiana języka norweskiego to nynorsk. Istnieje od połowy XIX wieku została opracowana na podstawie dialektów zachodnionorweskich.

Bokm?l jest używany w Oslo i na południu Norwegii. Uczą się go również uczniowie w szkołach w całym kraju. Kiedy pojedziemy na północ Norwegii, mieszkańcy oprócz swojego dialektu, powinni potrafić porozumiewać się także w bokm?lu.

Możesz teraz wysłuchać nagrań z całej lekcji w języku norweskim. Przy poszczególnych działach znajdziesz osobne nagrania w zwolnionym tempie.

posłuchaj

Afabet

Nadszedł odpowiedni moment, na przedstawienie alfabetu norweskiego. Wymowa niektórych literek różni się od polskiej wymowy. Dlatego też, np. przy literowaniu nazwiska, nie obędziemy się bez znajomości norweskiego alfabetu. Na szczęście, większość liter wymawiamy tak jak w języku polskim.

  norweski-alafabet

Posłuchaj:

alfabet posłuchaj

    norweski-alafabet-dyftongi  

Norweskie dyftongi:

posłuchaj

Spróbuj przeliterować własne nazwisko. Na początek możesz poćwiczyć z nami.

Literujemy popularne polskie nazwisko:

Kowalski

K? ? o – d?bbelt ve ? a ? ell- ess ? k? ? i

posłuchaj

Teraz przeliterujmy imię:

Anna

A ? enn ? enn- a

posłuchaj

Jak widzisz, nie jest to takie trudne. Przećwicz jeszcze raz norweski alfabet i możesz już przeliterować każde słowo. Powodzenia!

Tekst

  • Przywitanie
  • W Norwegii większość osób wita się bardzo bezpośrednio. Najczęściej spotykaną formą przywitania jest:

    Hei!

    ?Hei? oznacza ?cześć?.

    posłuchaj

    W taki sposób witają się tu znajomi, ale również osoby, które dopiero się poznają.

    Zwróć uwagę na wymowę słowa: Hei.

    Jest to słowo wypowiedziane w sposób mocny, żywiołowy.

    Możemy również powiedzieć:

    Hallo!

    Będzie to odpowiednikiem polskiego ?halo? lub po prostu będzie potraktowane jako ?cześć?.

    Słowo to wymawiamy w ten sposób:

    /Halu/

    W tego typu nawiasach /??../ będziemy zapisywać wymowę danego słowa.

    posłuchaj

    Bardziej oficjalną formą przywitania jest nasze polskie ?Dzień dobry?

    Po norwesku to:

    God dag!

    lub

    God morgen!

    God dag / 'gu: 'da:(g) /

    God morgen /’gu: 'mo:?? /

    posłuchaj

     

    Wieczorem zaś możemy powiedzieć:

    God kveld!

    Czyli: dobry wieczór

    God kveld / 'gu: 'kvell /

    posłuchaj

     

  • Pożegnanie
  • Na pożegnanie zwykle mówimy po prostu:

    Ha det bra! – do widzenia

     

    Możemy również użyć samego:

    Ha det!

    Co będzie odpowiednikiem polskiego ?na razie? a więc mniej oficjalnym pożegnaniem.

    posłuchaj

     

    Inne wyrażenia dotyczące pożegnania to:

    Vi ses! ? do zobaczenia!

    Vi h?res! ? do usłyszenia!

    P? gjensyn! ? do zobaczenia!

    Vi snakkes senere! ? usłyszymy się później!

    Vi snakkes! ? usłyszymy się!

    God natt! – dobranoc

    posłuchaj

     

     

  • Pytanie o samopoczucie
  • Wiemy już jak się przywitać i jak się pożegnać. Jednak spotykając kogoś znajomego, przynajmniej z widzenia, wypada zapytać o samopoczucie. Tak dzieje się w przypadku sąsiadów, którzy spotkają się na ulicy i pytają się nawzajem o samopoczucie. Jest kilka zwrotów, które możemy zastosować. Poza tym, będą bardzo przydatne dla nas samych, abyśmy mogli oprócz ?dzień dobry? powiedzieć coś więcej do sąsiada, oraz abyśmy zrozumieli, jeśli sąsiad zapyta o to, jak leci lub jak się czujemy.

    Oto norweskie wyrażenia

    Hvordan g?r det? ? jak leci?

    Hvordan har du det? ? jak się masz?

    posłuchaj

     

    Na tak postawione pytania mamy cały szereg odpowiedzi. Oto one:

    Bra ? Dobrze

    Takk, bra ? Dziękuję, dobrze

    Bare bra! ? Dobrze

    Ganske bra ? Całkiem dobrze

    Det g?r bra! ? Dobrze (dosłownie: idzie dobrze)

    Jeg har det bra, takk. ? Mam się dobrze, dziękuję.

    Ikke s? verst. – Nie najgorzej.

    posłuchaj

     

    Kiedy kogoś poznajemy, możemy powiedzieć:

    Hyggelig ? hilse p? deg! ? Miło cię poznać!

    posłuchaj

     

    Dialogi

    Na podstawie dialogów poznasz nowe słowa i zwroty, oraz przećwiczysz te, które już poznałeś w dzisiejszej lekcji.

     

    Dialog

    Olga: Hei! Jeg heter Olga. Hvordan g?r det?

    Daniel: Hei! Jeg heter Daniel. Hyggelig ? hilse p? deg!

    posłuchaj

    Nowy zwrot to:

    Jeg heter Olga ? nazywam się Olga

    Pozostałe zwroty już znasz.

     

    Olga i Daniel spotkają się kolejnego dnia.

    Dialog

    Daniel: Hei Olga. Hvordan g?r det?

    Olga: Hei Daniel. Det g?r bra!

    Daniel: Hva gj?r du i dag? / Hva skal du i dag?

    Olga: Jeg vet ikke enn?.

    posłuchaj

     

    W dialogu mamy dwa nowe wyrażenia:

    Hva gj?r du i dag? ? Co dziś robisz?

    lub możemy powiedzieć: Hva skal du i dag? – Co dziś robisz (co oznacza również: co będziesz dziś robił, co zamierzasz dziś)

    Olga odpowiada:

    Jeg vet ikke enn?. ? Jeszcze nie wiem.

     

    Kolejny dialog to już rozmowa trzech osób. Nastąpi tu przywitanie, prezentacja oraz pożegnanie

    Dialog

    Olga: Hei Daniel. Hvordan g?r det?

    Daniel: Takk, bare bra! Hvem er det?

    Olga: Dette er Magnus. Han er min venn. Han er norsk.

    Daniel: Hei Magnus! Hyggelig ? hilse p? deg!

    Magnus: I like m?te.

    posłuchaj

     

    Nowe wyrażenia do dialogu to:

    Hvem er det? ? kto to jest?

    Dette er Magnus. ? To jest Magnus.

    Han er min venn. ? On jest moim przyjacielem.

    Han er Norsk. ? On jest Norwegiem.

    I like m?te. ? Nawzajem.

    Gramatyka

    Na początku poznamy zaimki osobowe. W dialogach występowały osoby które prowadziły ze sobą dialog. Rozmawiając, używały takich słów jak: ja, ty, on. To właśnie zaimki osobowe.

    Trzeba nauczyć się ich na pamięć.

    Zaimki osobowe:

    jeg – ja

    du – ty (w liczbie pojedynczej)

    han – on

    hun – ona

    det/den – ono

     

    vi – my

    dere – wy (w liczbie mnogiej)

    de – oni

     

    Zobacz na przykłady:

    Jeg heter Anna. – Nazywam się Anna.

    Du heter Anna. ? Ty nazywasz się Anna.

    Han heter Magnus. ? On nazywa się Magnus.

    Hun heter Olga. ? Ona nazywa się Olga.

    Den/det heter ? to nazywa się ?

     

    Vi heter Olga og Magnus. ? My nazywamy się Olga I Magnus.

    Dere heter Olga og Magnus. ? Wy nazywacie się Olga i Magnus.

    De heter Olga og Magnus. ? Oni nazywają się Olga I Magnus.

     

    Jak zauważyłeś, czasownik: ?heter? nie zmienia się. Dlatego też bardzo ważne jest, aby mówiąc w języku norweskim określać osobę, np. czy to jest on, ona czy ono, a może my lub wy. Bez tego nie będzie wiadomo, o kim mówimy.

    W języku polskim czasowniki odmieniają się i przyjmują różne końcówki,

    np. nazywam się, nazywasz się, nazywa się itd. W języku norweskim to samo słowo, czyli ?heter?, występuje ciągle w tej samej formie. Dlatego też, aby stwierdzić, kto się nazywa, należy koniecznie dodać osobę, czyli: Jeg heter, du heter, han heter itd.

     

    Słownik

    hei – cześć

    halo – cześć

    god dag ? dzień dobry

    god morgen ? dzień dobry

    god kveld ? dobry wieczór

    ha det bra ? do widzenia

    ha det ? na razie

    vi sees ? do zobaczenia, widzimy się

    vi h?res ?do usłyszenia, słyszymy się

    p? gjensyn ? do zobaczenia

    vi snakkes senere – usłyszymy się później

    senere – później

    god natt – dobranoc

    hvordan g?r det ? jak leci

    hvordan har du det ? jak się masz

    bra – dobrze

    bare bra ? wszystko dobrze

    bare – tylko

    ganske bra ? całkiem dobrze

    det g?r bra ? dobrze (idzie dobrze)

    jeg har det bra – mam się dobrze

    hyggelig ? hilse p? deg – miło cię poznać

    hyggelig ? miło, miły

    ? hilse – pozdrowić

    p? – na

    deg ? ciebie, cię, tobie, tobą

    jeg heter ? ja nazywam się

    hva gj?r du i dag ? co dziś robisz

    hva gj?r du ? co robisz

    i dag – dziś

    dag – dzień

    jeg vet ikke enn? ? nie wiem jeszcze

    jeg vet ikke ? nie wiem

    jeg vet ? ja wiem

    enn? – jeszcze

    hvem er det ? kto to jest

    er – jest

    det – to

    min venn ? mój przyjaciel

    min – mój

    en venn – przyjaciel

    I like m?te – nawzajem

    Dodatek część 1 Jak czytać niektóre litery i głoski po norwesku?

    norweski-alafabet-jak-czytac

    Dodatek część 2

    Wymowa fonetyczna

    norweski-alafabet-fonetyczny

    Zadania

    Poniższe zadania możesz wypełnić sam i zamówić sprawdzenie przez nauczyciela

    Zadania

    Przetłumacz następujące wyrażenia na język polski:

    hvordan g?r det

    god morgen

    min venn

    Jeg vet ikke enn?

    I like m?te

     

    Zapisz po norwesku:

    Nazywam się Olga

    To jest Daniel.

    On jest moim przyjacielem.

    Jak się nazywasz?

    Jak leci?

    Dobry wieczór.

     

    Przeliteruj następujące nazwy:

    Oslo

    Aleksandra

    Magnus

    Testy i quiz

     

    Lekcja 1

    Sprawdzimy teraz Twoją znajomość zagadnień z lekcji 1

    Porada: Do kolejnej lekcji przejdź po poprawnym przerobieniu całego materiału z lekcji pierwszej i ukończeniu testu na co najmniej 65 %

    Start

    Gratulacje - ukończyłeś quiz "

     

    Lekcja 1

    ".

    Twoje punkty to : %%SCORE%% z %%TOTAL%%.

    Twoja skuteczność została oceniona na "%%RATING%%".


    Twoje odpowiedzi są podświetlone poniżej.
    Powrót
    Przyciemnione pytania są ukończone.
    12345
    67Koniec
    Powrót

    Fiszki

    Kliknij w kwadrat by odwrócić

    en venn

    przyjaciel

    I like m?te

    nawzajem

    min

    mój

    er

    jest

    min venn

    mój przyjaciel

    det

    to

    hvem er det

    kto to jest

    enn?

    jeszcze

    jeg vet

    ja wiem

    jeg vet ikke enn?

    nie wiem jeszcze

    dag

    dzień

    hva gj?r du

    co robisz

    jeg heter

    ja nazywam się

    deg

    ciebie, cię, tobie, tobą

    p?

    na

    hyggelig ? hilse p? deg

    miło cię poznać

    hyggelig

    miło, miły

    ? hilse

    pozdrowić

    ganske bra

    całkiem dobrze

    det g?r bra

    dobrze (idzie dobrze)

    jeg har det bra

    mam się dobrze

    bare

    tylko

    bra

    dobrze

    bare bra

    wszystko dobrze

    hastagi na stronie:

    #alfabet norweski#yoga poses#co robisz norweski#https://www norweski no/kurs/lekcja-1/#norweski alfabet#norweski lekcja 1#pisane litery norweskie#wymowa do słuchania online alfabetu po norwesku